Arbeidsverzuim versus krapte op de arbeidsmarkt

De Werkgeversdesk van Koenen en Co ondersteunt haar klanten onder andere op het vlak van Personeel en Recht en met de Executive Search. Onze specialistische adviseurs krijgen veel vragen over arbeidsverzuim en de arbeidsmarkt, vaak in het bijzonder over de krapte op deze markt. Aangezien deze thema’s dus op dit moment erg leven, is het nu tijd voor meer inzichten en duidelijkheid.

Wat is arbeidsverzuim?

Arbeidsverzuim is de situatie die ontstaat als een medewerker niet in staat is om arbeid te verrichten. Werkgevers hebben het al snel over ziekteverzuim, terwijl arbeidsverzuim eigenlijk een betere benaming is. De reden van het niet kunnen verrichten van arbeid heeft immers niet altijd met ziekte te maken. Sterker nog: in zo’n 70% van alle gevallen is er namelijk geen sprake van volledige ziekte, maar spelen ook andere factoren een rol. Hierbij onderscheiden we vier kleuren.

Soorten verzuim

• Wit verzuim; denk aan een operatie, ernstig letsel; daadwerkelijke ziekte.
• Zwart verzuim; een medewerker meldt zich ziek, maar is niet ziek. Dit is een vorm van fraude.
• Grijs verzuim; er is sprake van ziekte, maar ook van arbeidsmogelijkheden.
• Roze verzuim; de medewerker is aanwezig op het werk (ziek gaan werken), maar minder productief.

Hoe te handelen bij verzuim?

Binnen het wit verzuim, zo’n 30% van het totale verzuim, is er weinig keuze. Ziek is ziek. Bij de andere soorten verzuim is er daarentegen wel een keuze. Verzuim gaat namelijk vaak ook over het gedrag van zowel medewerker als leidinggevende. Deze twee samen vormen de arbeidsverzuimcultuur.

Wil je het verzuim beïnvloeden, dan zit hier zeker ook een opdracht. Want waarom meldt Jan zich ziek bij bedrijf A en Piet niet bij bedrijf B, ondanks dat ze in dezelfde situatie zitten? Wellicht wel omdat de leidinggevende te snel het ziekteverlof toekent? En waarom nemen vaak de medewerkers in de medische sector zorgverlof op? Maar ook: wanneer schakelen we de bedrijfsarts in en hoe actief informeren wij deze? Al deze zaken spelen een (belangrijke) rol binnen de arbeidsverzuimcultuur.

Krapte op de arbeidsmarkt

Uit de meest recente cijfers van het CBS blijkt dat er op dit moment meer vacatures zijn dan werklozen in Nederland. En dit is merkbaar in de praktijk op alle niveaus. Zo is er bijvoorbeeld geen horecapersoneel te vinden, waardoor restaurants vaker gesloten zijn. Maar ook de arbeidsmarkt voor financiële specialisten is krap.

Het is een werknemersmarkt. Organisaties moeten meer doen om personeel te vinden én te binden. Ideaal gezien worden werkgevers gevonden, bijvoorbeeld via een ‘werken bij’-website met video’s en persoonlijke verhalen. Een creatief personeelsbeleid is soms ondersteunend, maar ook zeker het hebben van fans kan helpend zijn. Wat onze specialisten ook wel toepassen is direct search, waarbij ze rechtstreeks op zoek gaan naar een passende kandidaat. Dit is vaak zeer effectief, maar vrijwel ook altijd erg arbeidsintensief.

Arbeidsverzuim versus krapte op de arbeidsmarkt

Krapte op de arbeidsmarkt. In andere woorden: vacatures kunnen niet worden ingevuld. Dit legt druk op de organisatie. De medewerkers moeten harder (of nog slimmer) gaan werken. Het risico op verzuim neemt hierdoor toe. Men loopt over. Bij bevlogen medewerkers zal dit wellicht langer duren, maar uiteindelijk kunnen ook zij knappen.

Aan de andere kant zie je dat de selectie aan de poort minder kritisch is. Werkgevers zijn blij met iedereen. Het is immers fijn dat vacatures worden ingevuld, maar wellicht krijg je er ander personele uitdagingen bij. En het voor lief nemen hiervan heeft dan weer een nadelig effect op de bestaande club medewerkers. Dit met het risico dat bij deze groep weer ongewenst verloop ontstaat. Daarnaast is er in sommige gevallen ook nog het scenario dat er afscheid genomen kan worden van klanten om weer in balans te komen en werkdruk te reguleren. Kortom: verre van ideaal.

De juiste keuze

Het mag duidelijk zijn: dit is geen eenvoudige materie, maar vraagstukken waarbij men met zorg bepaalde afwegingen moet maken. Wat de juiste keuze is? Goede vraag. Dit is per bedrijf en situatie verschillend. Wij adviseren in ieder geval om aandacht te geven aan deze thema’s en hierover in gesprek te blijven met elkaar. Of aandacht daadwerkelijk alles mooier maakt, dat weten wij niet. Maar het is zeker een goed begin om te komen tot de kern van het probleem.

Speelt dit bij uw organisatie of wilt u hierover eens van gedachten wisselen? Onze specialisten zijn er voordat u ze echt nodig heeft en gaan graag vrijblijvend met u in gesprek. Neem dus gerust contact op met één van onze Adviseurs Werkgeversdesk.